سوله ورزشی (طراحی ۰ تا ۱۰۰ سوله و سالن های ورزشی)

سوله ورزشی به عنوان یکی از مهم‌ترین سازه‌ها در این زمینه فعالیت‌های ورزشی در تمامی کشور‌های دنیا، می‌تواند فضایی مناسب برای انجام انواع ورزش‌ها و فعالیت‌های بدنی را فراهم کند. این نوع سوله نه تنها فضایی برای تمرینات و مسابقات ورزشی فراهم می‌کند، بلکه می‌تواند محیطی امن و کارآمد برای ورزشکاران، مربیان و تماشاگران ایجاد کند. در ادامه، به بررسی کامل سوله ورزشی، از جمله طراحی، ساخت، مزایا، و هزینه ساخت این نوع سوله‌ها می‌پردازیم.

معرفی سوله ورزشی در ساخت و ساز

سوله ورزشی به انگیلیسی (Sports Shed) نامیده می‌شود، یک سازه عموما فلزی و یا بتنی است که برای انجام انواع فعالیت‌های ورزشی طراحی شده است. این سوله‌ها معمولاً دارای سقف‌های بلند، دیوارهای مقاوم و فضایی باز هستند که امکان انجام ورزش‌هایی مانند فوتسال، والیبال، بسکتبال، و حتی رویدادهای ورزشی بزرگ را فراهم می‌آورد.

این سازه‌ها می‌توانند به صورت اختصاصی برای یک نوع ورزش یا به شکل چندمنظوره برای انجام انواع مختلف ورزش‌ها طراحی شوند. از این نوع سوله در ساخت سالن‌های ورزشی، باشگاه‌های تمرین ورزش‌های مختلف و همچنین سالن ورزشیمدارس و دانشگاه استفاده می‌شود.

مراحل طراحی و ساخت سوله ورزشی

برای طراحی یک سالن ورزشی، چندین عامل مهم باید در نظر گرفته شود. این عوامل نه تنها تأثیر زیادی بر کارایی فضای ورزشکاران دارند، بلکه بر هزینه‌ها و زمان سوله سازی بسیار موثر است.

۱- بررسی نیازها و هدف پروژه: اولین مرحله در طراحی سوله ورزشی تعیین نیازها و اهداف پروژه است. این مرحله شامل جمع‌آوری اطلاعات و نیازهای دقیق از مشتری است که به شرح زیر می‌باشد.

• ابعاد و مساحت سوله بر اساس نوع و تعداد فعالیت‌های ورزشی.

• تعداد ورزشکاران و تماشاگران که قرار است در سوله حضور داشته باشند.

• استانداردهای ایمنی و امکانات رفاهی (مثل سرویس بهداشتی، رختکن‌ها، و غیره).

۲- انتخاب مکان مناسب برای ساخت: بعد از تعیین نیازها، انتخاب مکان ساخت سوله ورزشی از اهمیت بالایی برخوردار است. عوامل مختلفی باید در انتخاب مکان در نظر بگیرید:

• دسترسی آسان: مکان باید به راحتی قابل دسترسی برای ورزشکاران، مربیان، و تماشاگران باشد.

• زیرساخت‌های حمل و نقل: وجود جاده‌های اصلی، پارکینگ، و دسترسی به حمل و نقل عمومی اهمیت زیادی دارد.

• ویژگی‌های جغرافیایی: باید از نظر جغرافیایی موقعیت سوله مناسب باشد تا تحت تأثیر عوامل طبیعی مانند سیل، زمین‌لرزه، یا رطوبت زیاد قرار نگیرد.

• مقررات و قوانین محلی: باید از نظر مقررات ساخت و ساز و جواز ساخت در منطقه تطابق داشته باشد.

۳- طراحی اولیه و مفهومی: در این مرحله تیم معماران و طراحان نقشه سوله وارد عمل می‌شوند. این طراحی اولیه شامل ابعاد کلی سوله (طول، عرض و دهانه ارتفاع)، تقسیم‌بندی فضاهای مختلف برای انواع ورزش‌ها (رختکن، سرویس‌های بهداشتی) و نمای بیرونی سوله که باید با محیط اطراف هماهنگ باشد می‌باشد.

۴- تهیه نقشه‌های اجرایی و تاسیسات سوله ورزشی: پس از نهایی شدن طراحی، نقشه‌های اجرایی تهیه می‌شوند که جزئیات کامل ساخت را نشان می‌دهند. این نقشه‌ها شامل موارد زیر است:

• نقشه‌های سازه‌ای: جزئیات دقیق ساختار سازه شامل اندازه‌ها، ضخامت‌ها، نوع مواد و اتصالات.

• نقشه‌های تأسیسات: طراحی سیستم‌های تأسیساتی مانند برق، تهویه، روشنایی، لوله‌کشی، و سیستم‌های ایمنی.

• نقشه‌های داخلی: طراحی کفپوش‌ها، دیوارها، درب‌ها و پنجره‌ها، همچنین تجهیزات ورزشی مورد نیاز
  این نقشه‌ها به پیمانکاران و تیم‌های اجرایی کمک می‌کند تا ساخت سوله را مطابق با استانداردها و الزامات پروژه پیش ببرند.

۵- دریافت مجوز‌های ساخت: پیش از شروع به ساخت، باید از مقامات محلی مجوزهای لازم برای ساخت سالن ورزشی دریافت شود. این مجوزها شامل تأییدات از مراجع مختلف مانند شهرداری، سازمان‌های آتش‌نشانی، و دیگر سازمان‌های ایمنی هستند. بررسی‌های ایمنی، رعایت استانداردهای زیست‌محیطی، و تأسیسات بهداشتی نیز در این مرحله باید انجام شود.

۶- ساخت سوله ورزشی: پس از تأمین مجوزها، مراحل ساخت سوله آغاز می‌شود. این مرحله شامل مراحل زیر است:

• پی‌ریزی و فونداسیون: ابتدا فونداسیون سوله ساخته می‌شود. این مرحله از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا ساختار سوله باید بر روی یک زیرساخت محکم و مقاوم قرار گیرد.

• ساخت سازه فلزی یا بتنی: بسته به طراحی، سازه اصلی سوله ساخته می‌شود. این شامل نصب ستون‌ها، تیرها، و سقف‌ها می‌شود.

• نصب دیوارها و پوشش‌ها: دیوارهای سوله نصب می‌شوند و پوشش سقف نیز بر روی سازه قرار می‌گیرد. در این مرحله به تصمیم کافرما و هماهنگی با شرکت پیمانکاری ساختمان، نوع متریال پوششی انتخاب می‌شود.

• نصب سیستم‌های تأسیساتی: سیستم‌های برق، تهویه، آب، و دیگر تأسیسات نصب می‌شوند.

• تجهیزات داخلی و کفپوش‌ها: پس از اتمام ساختار اصلی، کفپوش‌ها و تجهیزات داخلی مانند سیستم‌های روشنایی، ورزشگاه‌ها، و امکانات رفاهی نصب می‌شوند.

انواع سوله ورزشی از نظر ساخت

این سوله‌ها بر اساس نوع کاربری در انواع مختلفی ساخته می‌شوند که در ادامه به آن‌ پرداختیم.

معرفی سوله ورزشی سبک

سوله‌های ورزشی سبک دارای ساختار مشابهی مانند سوله ubm هستند که به دلیل استفاده از پیچ‌ها و مهره‌ها به جای تیرورق، هزینه ساخت و زمان اجرایی کمتری دارند. این سوله‌ها به دلیل ساختار فلزی و ساده خود، بسیار سریع‌تر از سوله‌های بتنی ساخته می‌شوند و در مقایسه با سایر سوله‌ها مانند خرپایی  نیاز به زیرساخت‌های کمتری دارند. علاوه بر این، سوله‌های ورزشی سبک انعطاف‌پذیری بالایی دارند و می‌توانند برای انواع مختلف ورزش‌ها و کاربردها استفاده شوند. یکی از ویژگی‌های مهم این سوله‌ها، امکان جابجایی آن‌ها است.

سالن ورزشی پیش ساخته

از دیگر انواع سوله در کاربری ورزشی می‌توان به سوله پیش ساخته اشاره کرد. این نوع سوله‌ها به دلیل استفاده کمتر از متریال‌های فلزی و فولادی دارای وزن سبک و قابلت جا به جایی دارند. در ساخت سوله‌‌های ورزشی پیش ساخته از متریال پیش ساخته ساندویچ پانل استفاده می‌شود.

نکته قابل توجه در ساخت این مدل سوله استفاده از متریال‌های قابل بازیافتی چون پانل‌های ساندویچی است، که همین امر موجب شده است این نوع سوله توجه بسیاری از دوست‌داران محیط زیست را به خود جلب کند.

ابعاد سوله ورزشی برای ورزش‌های مختلف

در اینجا جدول ابعاد سالن ورزشی برای رشته‌هایش ورزشی مختلف آورده شده است، قابل ذکر است که این ابعاد استاندارد بر اساس نوع فعالیت ورزشی موردنیاز در سالن ورزشی می‌باشد. در صوررت نیاز می‌توانید ابعاد سفارشی خود را به کارشناسان طراحی سوله مطرح کنید.

ورزش	حداقل طول سوله	حداقل عرض سوله	حداقل ارتفاع سوله
بسکتبال	۲۸ متر	۱۵ متر	۷ متر
والیبال	۱۸ متر	۹ متر	۶ متر
فوتسال	۲۵ متر	۱۵ متر	۵ متر
هندبال	۴۰ متر	۲۰ متر	۷ متر
تنیس	۲۳.۷۷ متر	۱۰.۹۷ متر	۵ متر
کاراته / جودو	۱۰ متر	۸ متر	۴ متر
کشتی	۱۲ متر	۱۲ متر	۵ متر
بدنسازی	۱۰ متر	۸ متر	۴ متر
پینگ‌پنگ	۱۰ متر	۶ متر	۴ متر
شنا	۲۵ متر	۱۰ متر	۵ متر

کفپوش و تجهیزات داخلی سوله ورزشی

کف سازی ساختمان و کفپوش یکی از مهم‌ترین اجزای داخلی در ساخت سالن‌های ورزشی است که بر عملکرد و ایمنی ورزشکاران تأثیر زیادی دارد. انواع مختلفی از کفپوش‌ها برای سوله‌های ورزشی وجود دارند که به صورت زیر می‌باشد.

• کفپوش PVC: این نوع کفپوش برای ورزش‌هایی مانند بسکتبال و والیبال مناسب است و از لحاظ انعطاف‌پذیری و جذب ضربه عملکرد بسیار خوبی دارد.

• کفپوش چوبی: برای ورزش‌هایی مانند بسکتبال و هندبال که به سطحی صاف و سخت نیاز دارند، کفپوش چوبی یک انتخاب عالی است.

• کفپوش لاستیکی: این نوع کفپوش برای ورزش‌های کاراته و بدنسازی که نیاز به سطح نرم‌تری دارند، مناسب است.

علاوه بر کفپوش، تجهیزات داخلی سوله‌های ورزشی شامل سیستم‌های تهویه، نورپردازی، تاسیسات گرمایشی و سرمایشی، و سیستم‌های صوتی و تصویری برای رویدادها می‌شوند. نصب تجهیزات مطابق با نیاز ورزشکاران و نوع فعالیت‌های ورزشی یکی از عواملی است که می‌تواند کارایی سوله ورزشی را افزایش دهد.

هزینه ساخت سوله ورزشی چقدر است؟

هزینه ساخت سوله ورزشی بسته به عواملی مانند ابعاد سوله، نوع مصالح، موقعیت جغرافیایی، و نیازهای خاص ورزش‌هایی که در سوله قرار است انجام شوند، متفاوت است. به طور کلی، قیمت تمام شده می‌تواند از ۵۰۰ میلیون تومان تا چند میلیارد تومان متغیر باشد. هزینه‌های اضافی ممکن است شامل هزینه‌های طراحی، نصب تجهیزات ورزشی، سیستم‌های تهویه و روشنایی، و استانداردهای ایمنی باشد. اگرچه سوله‌های پیش‌ساخته معمولاً ارزان‌تر از سوله‌های معمولی هستند، اما نیاز به بررسی دقیق هزینه‌ها و مشاوره با مهندسان و طراحان متخصص وجود دارد تا تخمین دقیقی از هزینه‌ها به دست آید.

مهم‌ترین عواملی که بر قیمت نهایی سوله ورزشی تاثیر گذارند (ابعاد اجرایی سوله، نوع پوشش سوله، شرکت پیمانکاری) می‌توان اشاره کرد.

نکات کلیدی در انتخاب سوله ورزشی

۱- مشخص کردن نوع فعالیت ورزشی: همانطور که قبل‌تر در مورد ابعاد مختلف براساس نوع ورزش برای سوله صحبت کردیم، مشخص بودن رشته ورزشی برای احداث سوله این نوع سوله بسیار مهم و حیاتی است. به عنوان مثال ساخت سالن‌های ورزشی برای ورزش‌های تیمی چون فوتبال به فضای بزرگتر و سقف بلندتر در مقایسه با ورزش‌های انفرادی دارد.

۲- بررسی بودجه ساخت: یکی از عوامل مهم در انتخاب سوله ورزشی، بودجه است. سوله‌های سبک و پیش ساخته معمولاً هزینه کمتری دارند و می‌توانند برای کسانی که به دنبال صرفه‌جویی در هزینه‌ها هستند، گزینه مناسب‌تری باشند.

۳– مشاوره با کارشناسان: توصیه می‌کنیم پیش از اقدام به ساخت سوله‌های ورزشی، در مورد برترین پیمانکاران ساخت سوله تحقیق کنید و پروژه‌های اجرا شده آن‌ها را مورد بررسی دقیق قرار دهید.

پروژه‌های معتبر یک شرکت پیمانکاری می‌تواند تضمین کننده کیفیت اجرایی آن شرکت باشد. در ادامه به برخی از پروژه‌های اجرایی هلدینگ مین کاوه در زمینه ساخت این نوع سوله‌ها را مشاهده می‌کنیم.

سوالات پرتکرار در مورد سوله ورزشی